CNN, July 22, 2014
ဘီလူးကၽြန္းသား
ဖရိုဖရဲျဖစ္ပြားမႈမ်ား၊ ပူေဆြးေသာကေရာက္ေနမႈမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနႏွင့္ တစ္ဦး ေပၚတစ္ဦး အျပစ္ဖို႔ လက္ညွိဳးထိုးေနမႈမ်ားအၾကားတြင္ မေလးရွားေလေၾကာင္းလုိင္းပိုင္ MH17 ပစ္ခ်ခံခဲ့ရမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ အဓိကက်သည့္ ေမးခြန္းအခ်ိဳ႕အား ေျဖဆိုႏိုင္ရန္ မနီးစပ္ေသးေပ။ လူေပါင္း ၂၉၈ ဦးေသဆံုးခဲ့ရသည့္ မေလးရွားေလေၾကာင္းလုိင္းပိုင္ MH17 ေလယာဥ္ပစ္ခ်ခံခဲ့ရမႈသည္ မၿငိမ္မသက္ျဖစ္ပြားေနသည့္ ယူကရိန္းေဒသကို ကမၻာ့ျပႆနာတစ္ရပ္သို႔ အသြင္းကူးေျပာင္းသြားေစခဲ့ပါသည္။
MH17 ေလယာဥ္ပ်က္က်ခဲ့မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ယခုတိုင္ ေျဖၾကားရန္ခက္သည့္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ေမးခြန္း(၅)ခုရွိပါသည္။
၁။ မေလးရွားေလေၾကာင္းလိုင္းပိုင္ MH17 ေလယာဥ္အား မည္သူက ပစ္ခ်ခဲ့သနည္း။
စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ားကို အျပည့္အဝျပဳလုပ္၍ ယင္းျပႆနာရပ္အား မိမိတုိ႔ ေျဖရွင္း ႏိုင္ပါသည္။ MH17 ေလယာဥ္မွာ ရုရွားလိုလားသည့္ သူပုန္မ်ားထိန္းခ်ဳပ္ထားေသာ ယူကရိန္းႏိုင္ငံ ပိုင္နက္နယ္ေျမအတြင္း၌ ေျမျပင္မွေဝဟင္ပစ္ ဒံုးက်ည္ျဖင့္ ပစ္ခ်ျခင္း ခံခဲ့ရသည့္ကို မိမိတို႔အားလံုး သိရွိထားၾကပါသည္။
ရုရွားဒံုးတပ္ဖြဲ႔တစ္ခုမွ ဒံုးက်ည္ျဖင့္ ပစ္ခတ္ခဲ့သည့္ အလြန္စိတ္ဝင္စားဖြယ္ေကာင္းေသာ သက္ေသအေထာက္အထားကို မိမိတို႔ရရွိထားသည့္ဟု ယူကရိန္းအစိုးရက ေျပာၾကား ထားပါသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကလည္း ရုရွားတို႔ေလ့က်င့္ေပးထားသည့္ သူပုန္မ်ားအေပၚ လက္ညွိဳးထိုးထားပါသည္။
"အနည္းဆံုး ဒံုးက်ည္တစ္စင္းႏွင့္အတူ ရုရွားႏိုင္ငံတြင္းသို႔ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္ သြားသည့္ ဒံုးတပ္ဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔၏ ဗီဒီယိုဖိုင္တစ္ခုကို မိမိတို႔ ရရွိထားေၾကာင္းျဖင့္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဂၽြန္ကယ္ရီက CNN သတင္းဌာနသို႔ ဇူလိုင္လ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ ေျပာၾကားထားခဲ့ပါသည္။
သို႔ေသာ္ ရုရွားဘက္က တစ္စံုတစ္ရာ ပါဝင္ပတ္သက္မႈမရွိဟု ျငင္းဆုိေျပာၾကား ထားသည့္နည္းတူ ရုရွားလိုလားသည့္ သူပုန္မ်ားကလည္း ယူကရိန္းတို႔ ပစ္ခ်ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သက္ေသအေထာက္အထားမရွိဘဲ စြပ္စဲြေျပာၾကားထားပါသည္။
၂။ တစ္ဦးဦးက ခရီးသည္တင္ေလယာဥ္ကို ပစ္မွတ္ထား တိုက္ခိုက္ခဲ့တာ ဘာေၾကာင့္လဲ။
ရုရွားလိုလားသည့္သူပုန္မ်ားက ယင္းေလယာဥ္ပစ္ခ်ခဲ့မႈေနာက္ကြယ္တြင္ နက္နက္ ရႈိင္းရႈိင္းပါဝင္ေနသည္ဟု ယူဆရၿပီး MH17 ခရီးသည္တင္ေလယာဥ္အား ယူကရိန္း စစ္ဘက္ေလယာဥ္တစ္စင္းအျဖစ္ မွားယြင္းပစ္ခတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္ရွိပါသည္။ ၿပီးခဲ့ သည့္လအနည္းငယ္အတြင္းက ရုရွားလိုလားသည့္ သူပုန္မ်ားသည္ သယ္ယူ ပို႔ေဆာင္ေရးေလယာဥ္(၂)စီးအပါအဝင္ ေလယာဥ္(၁၂)စင္းေက်ာ္အား ေျမျပင္မွ ေဝဟင္ပစ္ဒံုးက်ည္မ်ားအသံုးျပဳ၍ ပစ္ခ်ခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္ဟု ကီယက္ဗ္ၿမိဳ႕ရွိ အေမရိကန္ သံရံုးမွ ေျပာၾကားထားခဲ့ပါသည္။
MH17 ခရီးသည္တင္ေလယာဥ္ ပစ္ခ်ခံခဲ့ရၿပီး အခ်ိန္တိုခဏအတြင္းမွာပင္ Donetsk ျပည္သူ႔သမၼတႏုိင္ငံ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဟု ၎ဘာသာ၎ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားထား သည့္ အီေဂါစထေရေကာ့ဗ္က လူမႈေရးသတင္းမီဒီယာတစ္ခုမွေန၍ ရုရွားလိုလားသည့္ သူပုန္မ်ားက ယူကရိန္းစစ္ဘက္သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးေလယာဥ္တစ္စင္းအား ပစ္ခ်ခဲ့ ေၾကာင္း အခိုင္အမာေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ၎ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခ်က္မ်ားအား ေနာက္ပိုင္းတြင္ ပယ္ဖ်က္ခဲ့ၿပီးသည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ ေလယာဥ္မွာ ခရီးသည္တင္ ေလယာဥ္တစ္စင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေပၚထြက္လာခဲ့ေပသည္။
ယူကရိန္း စစ္ဘက္ေလယာဥ္တစ္စင္းဟု မွားယြင္းယူဆႏိုင္ဖြယ္ရွိသည္ဟုလည္း အရီဇိုးနား စန္ဂၽြန္မက္ကိန္းက MSNBC သို႔ ေျပာၾကားထားခဲ့ပါသည္။
၃။ MH17 ခရီးသည္တင္ေလယာဥ္ကလည္း စစ္ပြဲဇုန္နယ္ေျမတစ္ခုေပၚမွ ဘာေၾကာင့္ ျဖတ္ပ်ံခဲ့ရတာလဲ။
ေလေၾကာင္းလုိင္းအမ်ားစုသည္ အမ်ိဳးသားေလေၾကာင္းအာဏာပိုင္မ်ားမွ ခ်မွတ္ထား သည့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းအတုိင္း လိုက္နာေဆာင္ရြက္ၾကရၿပီး အမ်ားစုမွာ အသံုးျပဳႏုိင္ သည့္ တုိက္ရိုက္လမ္းေၾကာင္းမ်ားအတိုင္း ပ်ံသန္းရပါသည္ဟု အေမရိကန္သယ္ယူပို႔ ေဆာင္ေရးဌာနမွ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေမရီရွီယာဗိုက ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
မေလးရွားေလေၾကာင္းလုိင္းပိုင္ MH17 ေလယာဥ္သည္ ႏိုင္ငံတကာေလေၾကာင္းလုိင္း မ်ားမွ ေလယာဥ္မ်ားအတြက္ ပံုမွန္လမ္းေၾကာင္းျဖစ္သည့္ အမ္စတာဒန္ၿမိဳ႕မွ ကြာလာလမ္ပူၿမိဳ႕သို႔ ယူကရိန္းႏိုင္ငံ အေရွ႕ပိုင္းေပၚမွ ျဖတ္ပ်ံခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
"ယူကရိန္းအာဏာပိုင္မ်ားအေနျဖင့္ ယူကရိန္းအေရွ႕ပိုင္းရွိ ေဝဟင္ပိုင္နက္အတြင္းတြင္ အျမင့္ေပ ၃၂၀၀၀ ေအာက္ ပ်ံသန္းျခင္းမျပဳရန္ ေျပာၾကားထားေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ မေလးရွားေလေၾကာင္းလိုင္းပိုင္ MH17 ခရီးသည္တင္ေလယာဥ္ကိုမူ အျမင့္ေပ ၃၃၀၀၀ တြင္ ပ်ံသန္းခြင့္ျပဳခဲ့ေၾကာင္း"ျဖင့္ ၿပီးခဲ့သည့္သီတင္းပတ္အတြင္းက ဥေရာပ ေလေၾကာင္းေအဂ်င္စီတစ္ခုက ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
မတူညီသည့္ေနရာမ်ားအတြင္း ေမးျမန္းစံုစမ္းရန္အတြက္ ေမးခြန္းမ်ားစြာရွိေၾကာင္း၊ ယူကရိန္းအစိုးရအရာရွိမ်ားအေနျဖင့္ အဘယ့္ေၾကာင့္ ၎တို႔၏ ေဝဟင္ပိုင္နက္အား အျပည့္အဝ ပိတ္ပစ္ျခင္းမရွိပါသလဲ။ ၃၂၀၀၀ ေပေအာက္ မပ်ံသန္းရဆိုသည္မွာ စိတ္ကူးေပါက္သလိုေပးခဲ့သည့္ ကိန္းဂဏန္းတစ္ခုသာျဖစ္ေၾကာင္းျဖင့္ CNN ေလေၾကာင္းသုေတသီ မိုင္းစ္အိုဘရင္းက ေျပာၾကားထားခဲ့ပါသည္။
၄။ ၎ေလယာဥ္ပ်က္က်ခဲ့သည့္ေနရာအတြင္းသို႔ ႏိုင္ငံတကာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးသမား မ်ားအား မည္သည့္အခ်ိန္က်မွ ဝင္ေရာက္စံုစမ္းစစ္ေဆးခြင့္ေပးမလဲ။
ယင္းအေျဖႏွင့္ပတ္သက္၍ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် မသိရွိႏိုင္ေသးေပ။
ဇူလိုင္လ ၂၁ ရက္ေန႔အေစာပိုင္းတြင္ ကုလသမၼဂလံုၿခံဳေရးေကာင္စီအစည္းအေဝး ၿပီးဆံုးခဲ့ပါသည္။ ထိုအစည္းအေဝးတြင္ ခရီးသည္တင္ ေလယာဥ္ပ်က္က်ခဲ့သည့္ ေနရာအတြင္းသို႔ ႏိုင္ငံတကာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးသမားမ်ား ဝင္ေရာက္ခြင့္ရရန္အတြက္ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံမွ စတင္ေတာင္းဆိုခဲ့ပါသည္။
ေလယာဥ္ပ်က္က်ခဲ့သည့္ေနရာသည္ ရုရွားႏိုင္ငံအား ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳထား သည့္ ယူကရိန္းခြဲထြက္ေရးသူပုန္မ်ား ထိန္းခ်ဳပ္ထားရာ ေနရာတစ္ခုျဖစ္သည္ဆိုသည့္ အခ်က္မွာ စဥ္းစားစရာမလိုသည့္ အခ်က္ပင္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယင္းခရီးသည္တင္ ေလယာဥ္ပ်က္က်ခဲ့မႈတြင္လည္း ရုရွားႏုိင္ငံအား ေက်ာက္ေထာက္ေနာက္ခံျပဳထားသည့္ ယူကရိန္းခြဲထြက္ေရးသူပုန္မ်ား၏ အျပစ္မကင္းသည္မွာ ေသခ်ာလုနီးပါးပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ျဖင့္ ၾသစေၾတးလ်ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ တိုနီအက္ေဘာ့က္က ဇူလိုင္လ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ေျပာၾကားထားခဲ့ပါသည္။
သို႔ေသာ္ ရုရွားႏိုင္ငံအေနျဖင့္ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အၿမဲတမ္းအဖြဲ႔ဝင္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဗီတိုအာဏာသံုးပိုင္ခြင့္ရွိၿပီး ယူကရိန္းႏိုင္ငံအေနျဖင့္ တစ္စံုတစ္ရာ စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းမွ လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ေရး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကိုလည္း ျပင္ဆင္လိုလ်က္ရွိ ပါသည္။
၅။ ရုရွားႏိုင္ငံအေနျဖင့္ မည္သို႔ တုံ႔ျပန္မည္နည္း။
ရုရွားႏုိင္ငံမွေထာက္ပံ့ေပးသည့္ ဒံုးက်ည္တစ္စင္းကို အသံုးျပဳ၍ ယူကရိန္းခြဲထြက္ေရး သူပုန္မ်ားမွ မေလးရွားေလယာဥ္အား ပစ္ခ်ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္(သို႔မဟုတ္) ရုရွားတို႔က ပစ္ခ်ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟူေသာ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္အနက္ တစ္ခ်က္ကို ရုရွားသမၼတ ဗလာဒီမာပူတင္အေနျဖင့္ ေရြးခ်ယ္ရမည္ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔မဟုတ္ပါက မည္သည့္ အခ်က္ကိုမွ် ေရြးခ်ယ္လိမ့္မည္မဟုတ္ဟု ပေရာ္ဖက္ဆာ ဒန္နီရယ္လ္ထရီးစ္မန္က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ရုရွားသမၼတအေနျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို ပယ္ခ်ႏိုင္ၿပီး ယူကရိန္းခြဲထြက္သူပုန္မ်ား ဘက္မွ ရပ္တည္ႏုိင္ဖြယ္ရွိပါသည္။ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားကလည္း ရုရွားႏုိင္ငံအေပၚ တင္းက်ပ္ေသာ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကုိ လုပ္ေဆာင္လာႏိုင္ဖြယ္ရွိပါသည္။
ထုိသို႔မဟုတ္ပါက ပူတင္အေနျဖင့္ ယူကရိန္းခြဲထြက္ေရးသူပုန္မ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရး ျဖတ္ေတာက္ႏိုင္ဖြယ္ရွိပါသည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းကိစၥမွာ အနာဂတ္ျပႆနာတစ္ရပ္သာ ျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။
ကီယက္ဗ္ၿမိဳ႕ရွိ ဖက္ဆစ္စနစ္အစိုးရ၏အမိန္႔ေအာက္မွ တပ္ဖြဲ႔မ်ားက Donetsk ႏွင့္ Luhansk ၿမိဳ႕မ်ားရွိ လူမ်ိဳးစုမ်ားကို အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္ေနသည္ဟူေသာ ဝါဒျဖန္႔မႈမ်ားကို အဆက္မျပတ္ ထုတ္လႊင့္ေနျခင္းကိုက ၎တို႔ႏွင့္ လူမ်ိဳးစုခ်င္း တူညီေသာ ရုရွားလူမ်ိဳးအမ်ားအျပားကို စည္းရံုးသိမ္းသြင္းၿပီးသား ျဖစ္ေနေပသည္ဟု ပေရာ္ဖက္ဆာ ထရီးစ္မန္က ေျပာၾကားခဲ့ေပသည္။ ထရီးစ္မန္မွာ ေလာ့အိန္ဂ်လိစ္ၿမိဳ႕၊ ကယ္လီဖိုးနီးယားတကၠသိုလ္တြင္ ႏုိင္ငံေရးသိပံဘာသာရပ္အား သင္ၾကားပို႔ခ်ေနသူ ျဖစ္သည့္အျပင္ The Return: Russia's Journey from Gorgachev to Medvedev ဟူေသာစာအုပ္ကို ေရးသားခဲ့သူျဖစ္ေလသည္။
ႏိုင္ငံတကာဖိအားေပးမႈကို အသိအမွတ္ျပဳရန္ႏွင့္ ယခင္စြပ္စြဲခ်က္မ်ားကို စြန္႔လႊတ္ ႏိုင္ရန္တုိ႔အတြက္ လက္ရွိတြင္ ရုရွားသမၼတ ပူတင္အေနျဖင့္ သူရဲေဘာေၾကာင္ လ်က္ရွိေနေပသည္။



No comments:
Post a Comment